Newfoundland en Labrador is de meest oostelijke provincie van Canada in de Atlantische regio en is bij veel toeristen nog onbekend. Dit ondanks de vele aantrekkelijke punten, zoals Iceberg Alley, Gros Morne National Park met zijn Tablelands waar de aardkorst aan de oppervlakte zichtbaar is, de Viking Trail, verschillende iconische vuurtorens, en het levendige St. John’s. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de vrolijk gekleurde huizen, papegaaiduikers en walvissen.
Zoals gezegd vormen Newfoundland – met de klemtoon op New en niet op found – en Labrador één provincie. Labrador ligt op het vasteland van Canada en is enorm ruig en nauwelijks bewoond. Op het eiland Newfoundland en de omringende eilanden woont 94 procent van de totale bevolking van deze provincie. Newfoundland en Labrador wordt ook wel NL genoemd, wat voor ons Nederlanders veel leuke fotomomenten oplevert tijdens een reis door Newfoundland. Meer dan de helft van de inwoners woont op het Avalon Peninsula aan de oostelijke kant van Newfoundland en dan woont ook nog eens 40 procent van de bevolking in en rond St. John’s. Dat geeft meteen aan hoe dun bevolkt de rest van het eiland is.
Naam
Dit gebied werd verkend door ontdekkingsreizigers en kwam zo aan zijn naam. Koning Henry VII had het na verkenning door Sebastian en John Cabot over ‘New founde lande’ en in het Portugees werd dit Terra Nova. Die naam wordt nog wijdverbreid gebruikt, onder andere in de naam Terra Nova National Park. De naam Labrador komt van João Fernandes Lavrador, een Portugese ontdekkingsreiziger. Na slechte economische tijden als gevolg van de Grote Depressie en de naweeën van de deelname van Newfoundlanders aan de Eerste Wereldoorlog droeg Newfoundland zijn onafhankelijkheid in 1933 over aan het Britse Rijk. Op 31 maart 1949 werd Newfoundland de tiende en laatste provincie die bij de Canadian Confederation kwam. Pas op 6 december 2001 werd de naam van de provincie officieel gewijzigd naar Newfoundland en Labrador.
Weer
Newfoundland wordt omringd door de Atlantische Oceaan en geen enkele plaats is meer dan 100 kilometer van de kust verwijderd. De oceaan heeft dan ook een grote invloed op het klimaat, dat een vochtig landklimaat is met koele zomers. De gemiddelde maximumtemperatuur in de zomer is 20 graden en in de winter is die net onder nul. In de winter valt er wel sneeuw, maar met name in St. John’s kan de sneeuwval de volgende dag gevolgd worden door regen, waardoor de sneeuw daar niet echt blijft liggen.
St. John’s
St. John’s – niet te verwarren met Saint John in New Brunswick – is de hoofdstad van Newfoundland en ligt op de oostelijke punt van het Avalon Peninsula. De stad is gebouwd op heuvels die de haven omringen. Dit betekent dat veel straten schuin lopen en je een goed uitzicht hebt als je even van de kust af wandelt. Veel van de huizen in St. John’s zijn in vrolijke kleuren geschilderd. Ondanks het heuvelachtige terrein is het centrum goed te belopen. Met name Duckworth Street en Water Street zijn een bezoek waard met hun leuke kledingwinkels, souvenirwinkels en restaurants. Over restaurants gesproken: St. John’s staat bekend om zijn vele getalenteerde chef-koks die graag nieuwe dingen uitproberen. Door de ligging relatief dicht bij Engeland gaan veel Engelsen voor een lang weekend naar St. John’s om daar te genieten van de culinaire hoogstandjes en leuke winkels. George Street staat bekend om het levendige nachtleven met bars en uitgaansgelegenheden. De Murray Premises in het centrum is een National Historic Site met gerenoveerde oude vissershuizen en visverwerkingsplaatsen die tegenwoordig kantoren, restaurants, winkels en een boetiekhotel huisvesten. Een andere National Historic Site is Signal Hill, een heuvel die uitkijkt op St. John’s waar je de Cabot Tower vindt. Ook heeft St. John’s een groot stadspark: Pippy Park is een van de grootste stadsparken van Canada en biedt onder andere twee golfbanen, een grote camping, veel wandelpaden en andere recreatieve mogelijkheden. Bij het Railway Coastal Museum bevindt zich Mile Zero van de Trans Canada Trail.
Avalon Peninsula
Naast St. John’s zijn er nog veel aantrekkelijke plaatsen op het Avalon Peninsula om te bezoeken. Zo is Bay Bulls, even ten zuiden van St. John’s, het vertrekpunt voor bootexcursies van Gatherall’s. Dit familiebedrijf biedt boottochten aan om walvissen en papegaaiduikers te spotten en in het juiste jaargetij kun je ook ijsbergen zien. Dit alles onder leiding van enthousiaste en deskundige gidsen.
Cape St. Mary’s Ecological Reserve aan de zuidwestpunt van het schiereiland staat bekend vanwege zijn kolonie aan zeevogels die hier hun nesten maken, een van de grootste van Noord-Amerika. De vogels nestelen op rotsen voor de kust en zijn vanaf het land te zien. Liefhebbers kunnen hier hun hart ophalen aan de vogels die hier in het voorjaar te vinden zijn, zoals meeuwen, alken, zeekoeten, jan-van-genten en aalscholvers, terwijl verschillende eendensoorten, duiven en drieteenmeeuwen hier overwinteren.
Placentia is het vertrekpunt voor veerboten van Marine Atlantic naar North Sydney op Nova Scotia. Verder kom je hier ook plaatsnamen tegen met aparte namen zoals Dildo, Heart’s Desire en Heart’s Content. Overigens was Heart’s Content ooit het westelijke punt van de trans-Atlantische en onderzeese kabel vanuit Ierland, waarmee de beide continenten werden verbonden en er communicatie mogelijk was.
Bonavista Peninsula
Het Bonavista Peninsula ligt ten westen van het Avalon Peninsula en daar ligt onder andere de gelijknamige plaats. De kenmerkende rood-wit gestreepte vuurtoren van Bonavista is een (verbeterde) kopie van die in St. John’s en is een waar icoon in deze streek. Ook hier zijn gekleurde houten huisjes en leuke winkeltjes te vinden. Vlakbij ligt Dungeon Provincial Park, waar de woeste zee een 90 meter diep gat in de rotsen heeft geslagen; heel indrukwekkend om te zien. Iets zuidelijker ligt Elliston, waar je in het voorjaar de papegaaiduikers kunt zien die hun nesten op eilandjes voor de kust hebben gemaakt. Nog iets verder naar het zuiden ligt het pittoreske Trinity, een historisch plaatsje met een oud theater en veel mooie, gekleurde houten huizen uit de 19e eeuw.
Aan de andere kant van Bonavista Bay vind je Terra Nova National Park, het meest oostelijke nationale park van Canada. Het biedt meer dan 80 kilometer aan wandelpaden en is ook heel geschikt om te kanoën of te vissen.
Iceberg Alley
Langs een groot deel van de noordoostkust van Newfoundland is het in het voorjaar mogelijk om ijsbergen langs te zien drijven. Door het grote aantal ijsbergen wordt deze regio ook wel aangeduid als Iceberg Alley en er zijn zelfs speciale websites en apps om te kijken of en waar er ijsbergen zijn gesignaleerd. Afhankelijk van het jaargetijde en wat geluk kun je de ijsbergen gewoon vanaf het land zien. Ze variëren van kleine ijsschotsjes tot enorme ijsbergen die groter zijn dan een huis. Een hele geschikte plaats om ijsbergen te zien is Twillingate in het oosten van Notre Dame Bay, ook wel de Iceberg Capital of the World genoemd. Twillingate bestaat uit verschillende eilanden en het water daartussen is in de winter bevroren, maar ontdooit in het voorjaar weer. Meestal gebeurt dit in april, maar als de winter lang aanhoudt, kan het ook zijn dat het water pas in mei ontdooit. Dat is ook het moment dat verschillende bedrijven boottochten aanbieden, waarbij het mogelijk is om walvissen te spotten en op zoek te gaan naar ijsbergen. Uiteraard staat ook hier weer een vuurtoren en zijn er veel wandelpaden langs de kust en door het binnenland te ontdekken. In de buurt ligt overigens Fogo Island, dat vooral bekend is door de bijzondere Fogo Island Inn, een luxe hotel met karakteristieke architectuur. Verder leven er vooral vissers en kunstenaars op het eiland.
Gander
Degenen die niet de kustroute volgen, maar door het binnenland rijden passeren daarbij Gander. Deze plaats geniet bekendheid vanwege de luchtvaart. Al in de Tweede Wereldoorlog werd Gander gebruikt als laatste luchthaven waar vliegtuigen vanuit Canada opstegen om de Atlantische Oceaan naar Engeland over te steken. Ook op 11 september 2001, na de aanslagen op het World Trade Center in New York, werd de luchthaven van Gander intensief gebruikt. Veel vliegtuigen waren op dat moment boven de Atlantische Oceaan op weg naar bestemmingen in de VS toen het Amerikaanse luchtruim werd gesloten. Omdat ze te weinig kerosine hadden om terug te vliegen, werden ze naar Gander geloodst. Er werden zo’n 45 vliegtuigen geparkeerd, inclusief maar liefst 7.000 gestrande reizigers. Deze werden allemaal opgevangen door de inwoners van Gander, die voor eten, drinken, kleding en opvang zorgden. Hieruit zijn langdurige vriendschappen ontstaan en dit verhaal vormt de basis van de musical Come From Away.
Gros Morne National Park
Aan de westkust van Newfoundland ligt Gros Morne National Park, waar veel elanden en kariboes leven. Dit park is een Unesco-werelderfgoed en is vooral bekend vanwege de Tablelands, waar een deel van de aardkorst aan de oppervlakte komt omdat verschillende tektonische platen elkaar hier raken. Ook is een boottocht op de Western Brook Pond een aanrader. Dit meer is ontstaan nadat de kust aan het eind van de laatste ijstijd de baai omsloot en het water afgesloten werd van de zee. Het water hierin is zo zuiver dat het lange tijd heel lastig was om te navigeren, aangezien de meetapparatuur niets waarnam. Tegenwoordig zijn de apparaten geavanceerder en is het wel mogelijk om iets waar te nemen. Het meer wordt omringd door verschillende heuvels en bergen waar verschillende watervallen te vinden zijn, zoals de Pissing Mare. Actieve wandelaars laten zich aan de andere oever afzetten en trekken met een tentje de bergen in om te genieten van het adembenemende uitzicht. De kust zou natuurlijk niet compleet zijn zonder vuurtoren, in dit geval de Lobster Cove Head Lighthouse.
Viking Trail
Vanaf Gros Morne loopt de bijna 500 kilometer lange Viking Trail naar het noorden van het schiereiland om te eindigen in St. Anthony’s en L’Anse aux Meadows, de enige Viking-nederzetting in Noord-Amerika. Ook deze plaats staat op de Unesco-lijst van werelderfgoederen en geeft een inkijkje in het leven van de Vikingen. Best bijzonder om te bedenken dat hier 1.000 jaar geleden al Europeanen waren – dat is ruim 500 jaar eerder dan Columbus!
Leuk weetje
Saint-Pierre en Miquelon zijn twee eilandjes op 25 kilometer voor de kust aan de zuidkant van Newfoundland. Het is een Franse gemeenschap en een voormalig Frans departement, dat in totaal uit acht eilandjes bestaat. Er wordt in euro’s betaald. Er wordt vooral op kabeljauw gevist. De inwoners zijn bijna allemaal afstammelingen van Basken, Normandiërs en Bretons.
Hier ligt Newfoundland:
Praktische informatie
BESTE REISTIJD
Newfoundland en Labrador kent een vochtig landklimaat met koele zomers. De beste reistijd valt tussen half mei en eind september. De grootste kans om ijsbergen te zien, heb je van mei tot half juni.
BEREIKBAARHEID
Newfoundland is de meest oostelijke provincie van Canada en ligt op een groot eiland. Je bereikt het via de luchthavens van St. John’s en Deer Lake. Autohuur is mogelijk tussen deze beide plaatsen, maar campers worden niet op Newfoundland verhuurd. In dat geval is Halifax op Nova Scotia het begin- en eindpunt van je reis en ga je met de veerboot van North Sydney naar Placentia op Newfoundland en terug van Port-aux-Basques naar North Sydney (of omgekeerd). De wegen zijn goed berijdbaar.
ACCOMMODATIES
Er zijn voldoende campings te vinden, veelal ook in natuurparken. Dichter in de buurt van grotere plaatsen zijn er ook campings met een hoog aantal seizoengasten of stacaravans. Hotels zijn overwegend van 2- en 3-sterrenkwaliteit en ook zijn er wat motels en bed & breakfasts beschikbaar.
TIP
Vanwege de relatief grote afstanden raden we aan om een enkele reis te maken over Newfoundland – mede doordat er aan de zuidkant geen weg van oost naar west loopt en je anders grotendeels twee keer over dezelfde weg zou rijden.
