De Maya’s en Guatemala zijn met elkaar verweven als peper en zout, als Trinidad & Tobago. Tegenwoordig misschien nog wel meer dan vroeger. Meridian Travel vloog naar Tikal om met eigen ogen de eeuwenoude restanten van de ooit zo machtige Mayacultuur te aanschouwen.
Tekst & beeld Lars van Soest
Het volk mort al weken. De oogst valt tegen en de mensen zijn uiterst ontevreden over het gebrek aan voedsel. Ouders zien hun kinderen vermageren en eisen maatregelen van de zichzelf goddelijk achtende leiders. In een dorp diep in het woud heeft een generaal een groep bosbewoners gevangen genomen. Na met blauwe indigo te zijn ingesmeerd, als extra smeekbede voor regen, wordt de groep naar de top van de tempel geleid. Onwetend over wat hen te wachten staat. Al snel blijkt hun grootste angst waarheid te worden. Een voor een worden ze op een met bloed doordrenkte grote steen gelegd.
Het uitzinnige volk weet wat er komen gaat en joelt van vreugde. De sjamaan hitst de onderdanen met profetische woorden nog eens extra op. De met jadestenen en pauwenveren versierde keizer knikt toestemmend. De sjamaan richt zich tot de God Kukulkan en vraagt zich hardop af of die tevreden is met het offer dat hij gaat brengen. ‘Gaat u nu regen brengen?’ De sjamaan strekt zijn armen tot hoog in de lucht. Met een snelle beweging boort hij het mes in de borst van de gevangen genomen jager. Hij propt zijn hand in de opengereten ribbenkast en wurmt het hart los. Trots toont hij het aan de bijkans gek wordende bevolking.
Geschiedenis
Gelukkig betreft het hier maar een scène uit de film Apocalypto. Een gruwelijke scène, inderdaad. Dat wel. In de film staan de Maya’s centraal, maar echt diepgang heeft de door Mel Gibson geregisseerde kaskraker niet. Een ordinaire en actierijke klopjacht met in de hoofdrol een ontsnapte gevangene voert grotendeels de boventoon. Toch geeft de film zijdelings een aardig beeld van hoe het leven in Tikal ooit geweest moet zijn. Tegenwoordig is het nog steeds drukkend warm op het tempelcomplex, maar een stuk rustiger is het wel. Wie zich tussen de eeuwenoude ruïnes van Tikal begeeft, voelt desalniettemin nog steeds dat hier geschiedenis is geschreven. Mundo Maya ademt historie. Wie het terrein betreedt, heeft nog geen idee wat er gaat komen. De jungle is te wild begroeid om te kunnen zien wat er in de verte in het verschiet ligt. De witsnuitneusberen dartelen zoals altijd tussen de ceiba-bomen door en groepjes mensen keuvelen rustig over de zandpaden. Wanneer in de verte enkele steenhopen opdoemen, wordt door de nieuwsgierige bezoekers onherroepelijk de pas versneld.
No pasar
Steil! De brede trap loopt bijna loodrecht omhoog. Pas na 57 hoogtemeters houdt het op. Tempel V, zoals archeologen het gevaarte zijn gaan noemen, is de op een-na-grootste in Tikal. Als mortuarium van een nog onbekende heerser moest de tempel zo hoog mogelijk reiken. Hoe dichter bij de hemel, hoe beter was de gedachte.
Een gespierde knaap stapt met grote passen de trap op en houdt netjes halt bij het bordje ‘no pasar’. Met twee duimpjes in de lucht poseert hij voor de iPhone van zijn kameraad. Hij valt totaal in het niet tegenover de grijze massa achter hem. Een wat jonger meisje besluit het in de verzengende hitte wat rustiger aan te doen. Ze mijdt de trappen en poseert, staand in het grasveldje, voor een foto. Ook zij valt in het niet. De tempel is duizenden jaren geleden gebouwd, maar nog steeds overweldigend.
Even verderop durft een gezin met kleine kinderen het aan om een andere tempel tot de top te beklimmen. De kinderen klauteren met handen en voeten omhoog en moeten zich soms echt optrekken aan een steen om op de volgende te komen. Eenmaal boven hebben de kleintjes geen oog voor het uitzicht. Ze rennen gillend achter elkaar aan en spelen tikkertje. De terugweg verloopt moeizamer. Rustig, geconcentreerd en met de tong over de onderlip werken de kids zich een weg naar beneden. Zittend zakken ze af. What goes up must come down.
Het hele artikel is te lezen in De Mooiste Rondreizen #3 2021. Bestellen kan hier >>
Hier ligt Tikal:
Reacties