16 juli 2024 - Wanneer Australië ter sprake komt, wordt nog steeds veel gerefereerd aan de vliegende dokters, ofwel the Royal Flying Doctor Service. Niet geheel onterecht want naast de kangoeroe, koala, Opera House, boemerang en Aboriginals is de Flying Doctor Service één van de karakteristieke kenmerken van Australië.
Het verschijnen van de serie The Flying Doctors op de Nederlandse televisie heeft dit beeld nog eens verstevigd. Temeer daar de serie al verscheidene keren herhaald is. Menigeen kent de verhalen van dokter Jeff Standish en zijn vrouw Kate uit het (fictieve) plaatsje Coopers Crossing, vliegend in hun Nomad. Minder bekend is het ontstaan van de Flying Doctor Service, in de beginperiode nog The Australian Aerial Medical Service geheten.
Een jonge medicijnenstudent, Clifford Peel, stuurde tegen het einde van de Eerste Wereld Oorlog een brief naar de Australian Inland Mission (AIM). Peel, die op dat moment aan het front in Frankrijk diende als luitenant bij het Australische Vliegkorps, stelde voor om een luchtdienst op te richten waarmee medische hulp geboden kon worden aan mensen die in afgelegen gebieden van de Australische Outback woonden. Tragisch genoeg kwam Peel zeven weken voor het einde van de oorlog om het leven en zou hij de Flying Doctors nooit aan het werk zien.
Grote voordelen
Pastoor John Flynn, hoofd van de AIM en al langere tijd op zoek naar een manier om snel bij patiënten in de Outback te komen, publiceerde Peel’s voorstel in zijn krant The Inlander. Met zijn persoonlijke ervaringen op het gebied van ongelukken, sterfgevallen en ziektes in afgelegen gebieden zag ook hij de grote voordelen van het idee en begon met het maken van een plan. Hij liep daarbij tegen twee problemen aan: Het eerste was het verkrijgen van een vliegtuig dat zowel dokter, zuster en patiënt op brancard zou kunnen vervoeren. Dit probleem werd snel verholpen toen de Australische luchtvaartmaatschappij Qantas Airways in 1924 beschikking kreeg over haar eerste Haviland DH50 vliegtuig. Zij waren bereid dit in dienst van de op te richten Medical Service te laten vliegen. Het tweede en grootste probleem was het vinden van een goedkope en betrouwbare manier van radiocommunicatie tussen de afgelegen missieposten en het Aerial Ambulance Centre. Het zou uiteindelijk nog drie jaar duren voordat een simpele doch betrouwbare radio-ontvanger met pedaal aandrijving werd uitgevonden en een contract kon worden getekend met Qantas Airways. In maart 1928 kon dan eindelijk de eerste medische vlucht worden gemaakt.
Risicovol
The Australian Medical Service was één van de meest gedurfde en risicovolle Qantas-operaties van die tijd. Men was nog niet echt ingesteld op deze manier van ziekentransport. Iedere missiepost kreeg instructies opgestuurd met ‘hoe leg je je eigen landingsbaan aan’ en ‘hoe ontvang je een vliegtuig’. Een ander constant dilemma was het afwegen van vliegveiligheid en de medische noodzaak van de vlucht. Dit betekende vaak dat er, ondanks de druk die zowel dokter als patiënt op de piloot uitoefende, geweigerd werd te vliegen omdat het risico te groot werd geacht. Toch werd er in het eerste jaar van het bestaan van the Australian Medical Service al een gebied groter dan Groot-Brittannië bevlogen, een totale afstand van zo’n 28.000 kilometer afgelegd en 255 patiënten te hulp geschoten.
Het hele artikel is te lezen op ons themakanaal The Outback (PREMIUM, alleen voor abonnees) >>
Reacties