6 juni 2024 - Een zorgvuldig beheerd natuurgebied zonder hekken, zonder verharde wegen, zonder toegangspoorten. Waar wilde dieren wild zijn en in vrijheid leven. In Damaraland, Namibië, ligt Torra Conservancy, waar de plaatselijke bevolking én de neushoorns profiteren van bezoek.
Namibië is een zeer uitgestrekt land met natuur in alle verscheidenheid en kleurcontrasten waar veel zeldzame en met uitsterven bedreigde diersoorten leven. Het land kent verschillende natuurreservaten waarvan Etosha de bekendste is. Een reservaat dus. Er staat een hek omheen en je moet een kaartje kopen om naar binnen te kunnen. Hoe anders is Torra Conservancy. Dat is vrije natuur. Geen hek, geen verharde wegen, geen toegangspoorten. Op een interessante manier maken ze in dit gebied gebruik van de samenwerking tussen natuur, inheemse bevolking en kleinschalig toerisme. Een mengeling die voor een ietwat avontuurlijk aangelegde toerist fantastisch is en daarbij help je de natuur en de lokale gemeenschap ook een handje.
Neushoornles
Eenmaal in de Palmwag Lodge, grenzend aan het Torra Concervancy, besef je eigenlijk pas hoe luxe je het hebt als toerist. Een barretje, een klein zwembad en een terras vanwaar je olifanten kunt observeren. Hoe anders was het enkele kilometers voor Palmwag: zeer slechte wegen en een soort grensovergang die dienstdoet als controlepost voor mond-en-klauwzeer, een ziekte die onlangs is uitgebroken. In de buurt van de slagbomen en de jerrycans ontsmettingsmiddel staan hutjes en koepeltentjes vervaardigd van takken en oud plastic. Wat kinderen spelen met een bal of prutsen met hun telefoontje.
Onder het genot van een glaasje cola maken we kennis met wat morgen onze gidsen zullen zijn. Haarfijn wordt uitgelegd wat we wel en vooral niet moeten verwachten. Gids Eliphas legt in gebroken Engels uit: ‘We zullen zeer vroeg vertrekken morgenochtend. 05.00 uur, anders wordt het te laat en daarmee ook te warm. Aangezien het een natuurgebied van ruim 3.000 vierkante kilometer is en de neushoorns zich geheel vrij bewegen, weten wij ook niet waar ze momenteel verblijven. Wegen, of paden, zijn er niet, dus de tijd moeten we goed benutten.’
‘We gaan de vrije natuur in, uit de terreinwagen, dus we zijn uiterst kwetsbaar’, gaat Eliphas verder. ‘We moeten ons onopvallend en veilig kleden. Hoge en stevige schoenen, vanwege de slangen, en geen kleding in felle kleuren. Ook sterke parfums en deodorant zijn niet handig. Buiten de jeep communiceren we enkel met gebaren en lopen we te allen tijde achter elkaar. De trackers gaan voorop en spreiden zich. Verder benaderen we de dieren -als we ze zien- uitsluitend met tegenwind; het kan dus zijn dat we moeten wachten, ook al hebben we ze duidelijk in het vizier. We benaderen de neushoorns nooit op minder dan 80 tot 100 meter en we blijven nooit langer dan 10 minuten op dezelfde plek. Dit heeft ook met de wind te maken. Neushoorns zien heel slecht, maar het gehoor en de reukzin zijn bijzonder sterk ontwikkeld. Daarbij kunnen ze 100 meter afleggen in 8 seconden. Dat geeft in ieder geval nog iets van speling, mocht er eentje agressief worden.’
Patrouille 9
Na nog een glas cola gaat Eliphas verder: ‘Wij kunnen niet garanderen dat je neushoorns ziet. Wij kunnen ook niet garanderen dat je honderd procent veilig bent. De natuur is grillig en onvoorspelbaar. Maar mijn ervaring is dat degenen die dit gedaan hebben het onvergetelijk vonden. Daarbij gaat het geld voor deze tracking naar de plaatselijke gemeenschap. Ook draag je zelf direct bij aan een stukje natuurbehoud. De data die we verzamelen gaan naar het Wereldnatuurfonds en het Ministerie van Natuur en Toerisme. Morgen zijn jullie onderdeel van een patrouille die neushoorns zoekt, identificeert en lokaliseert. Patrouille 9. Hoe beter wij in staat zijn de verplaatsingen van de neushoorns in kaart te brengen, hoe beter we in staat zijn ze te beschermen zonder dat er een hek nodig is.’
Na het ondertekenen van een contract waarin we verklaren dat we op de hoogte zijn van de mogelijke gevaren, worden we door Eliphas lachend vrijgelaten. ‘Zet jullie wekkers op tijd en dan zie ik jullie morgen bij het ontbijt weer.’
Van last naar inkomstenbron
Aan de ontbijttafel ontmoeten we een andere gids, Christin: een Duitse ex-studente die haar toekomstige leven als marketeer in een snelle wereld totaal niet zag zitten en nu een opleiding als ranger volgt bij het Torra-project. Aangenaam verrast twee oer-Hollandse kaaskoppen te zien, schuift ze aan. Ze checkt even of onze kleding voldoet en zegt dat we goed moeten eten. ‘Als we neushoorns op het spoor zijn, hebben we daar natuurlijk geen tijd meer voor!’ Enthousiast begroet ze Eliphas en informeert of de spoorzoekers al iets van zich hebben laten horen.
Lees het hele artikel in Meridian Travel Magazine (PREMIUM, alleen voor abonnees) >>
Tekst Joris Kroezen, fotografie Lemara van Tilburg
Reacties